[Chi tiết] Chúc ngon miệng tiếng Nhật và những điều cần biết

09/30/2022

Bạn đã biết “chúc ngon miệng trong tiếng Nhật” là gì chưa? Gửi đến nhau lời chúc là nghi thức không thể thiếu trước khi dùng bữa của người Nhật Bản, trong câu chúc này còn mang hàm ý vô cùng sâu sắc nữa đấy. Cùng GoJapan giải đáp tất cả trong bài viết này nhé!

LUYỆN THI THỬ JLPT

Chúc ngon miệng trong tiếng Nhật là gì?

Người Nhật trước mỗi bữa ăn thường nói Itadakimasu kèm theo hành động chắp tay đầy kính cẩn. Đây chính là câu “chúc ngon miệng” trong tiếng Nhật mà chúng ta đang tìm hiểu, song thật ra nó còn mang ý nghĩa là “xin phép được dùng bữa” hoặc “cảm ơn vì bữa ăn” nữa đó. いただきます Itadakimasu Chúc ngon miệng/ cảm ơn vì bữa ăn

[Chi tiết] Chúc ngon miệng tiếng Nhật và những điều cần biết

Itadakimasu có nghĩa cơ bản là nhận, lấy (cách nói khiêm tốn). Cụm từ này được sử dụng trước khi ăn là bởi đó là lúc bạn nhận lấy thức ăn. Hiểu theo cách nôm na nhất, Itadakimasu mang hàm ý là “Tôi rất cảm kích và xin được khiêm nhường nhận lấy bữa ăn này”. Vì vậy nói Itadakimasu trước bữa ăn là một phần quan trọng trong nghi thức văn hóa Nhật Bản. Thông thường, mọi người trên bàn ăn sẽ cùng nhau nói Itadakimasu (chúc ngon miệng) như dấu hiệu bắt đầu dùng bữa, nhưng cũng không hiếm thấy có người ăn một mình nói câu nói này.

Ý nghĩa đằng sau câu chúc ngon miệng

Nguồn gốc

Thật đáng ngạc nhiên nhưng nói Itadakimasu trước bữa ăn không phải nghi thức lâu đời ở Nhật Bản. Nó bầu đầu từ thời Meji (1913) và chỉ lưu truyền trong giới quý tộc – tầng lớp được xem là có học và sang trọng. Sau thế chiến thứ hai, nhận thấy ý nghĩa tốt đẹp của Itadakimasu, nước Nhật bắt đầu phổ biến việc sử dụng nó đến toàn dân, như dạy học sinh mẫu giáo đồng thanh hô “Itadakimasu” trước bữa ăn.

Ý nghĩa

Itadakimasu không chỉ là một câu chúc ngon miệng đơn thuần mà còn là lời cảm ơn và sự kính cẩn lặng lẽ thông qua khiêm nhường ngữ của từ Itadaku – nghĩa gốc là “đặt lên đầu”. Trong văn hóa Nhật, cái gì ở cao đều đẹp, đều quý nên hành động nâng lên đầu là mức độ cao nhất của sự quý trọng. Tại sao chúng ta phải thể hiện sự quý trọng bữa ăn mình mất công nấu nướng, hay bỏ tiền ra mua? Bởi vì với người Nhật, ăn không phải là việc hưởng thụ, mà là sự cho đi. Bất kể thức ăn của bạn là mặn hay chay, trước khi đặt lên đĩa, nó đã từng là một sinh mệnh sống động (inochi). Để duy trì sự sống cho con người, một sinh mệnh khác buộc phải hy sinh, và vòng tuần hòa đó cũng tương tự như chuỗi thức ăn trong lý luận phương Tây, từ đấy tạo nên vận động không ngừng của thế giới. Đồng thời, bắt đầu bữa ăn bằng Itadakimasu có nghĩa là cam kết không bỏ phí thức ăn, vì rất nhiều sinh mạng đã phải từ bỏ cuộc sống để tạo nên một bữa ăn cho bạn. Việc bỏ thừa lại thức ăn bị người Nhật coi là thiếu tôn trọng. Văn hóa Nhật Bản cũng có một câu nói để nhấn mạnh tầm quan trọng của thức ăn: お米こめ一粒ひとつぶ一粒ひとつぶには、七人しちにんの神様かみさまが住すんでいる。 – Có 7 vị thần sống trong mỗi hạt gạo.

Như chúng ta đã thấy, lòng biết ơn của Itadakimasu vươn ra ngoài bàn ăn và đi vào cả cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Bất cứ thứ gì bạn nhận được, dù là một chiếc mũ, một công việc hay một chuyến đi đến sân bay, hãy nhận nó với sự trân trọng. Bởi vì cốt lõi của Itadaku là sự biết ơn về những điều bạn đã được cho và quyết tâm tận dụng tối đa những gì bạn có.

Đối tượng

Như chúng ta đã nói ở trên, Itadakimasu không chỉ đơn giản là lời chúc ngon miệng trước bữa ăn mà hàm ý bên trong là lời cảm ơn và quý trọng. Vậy lời cảm ơn và sự quý trọng đó hướng tới đối tượng nào đây? Nguyên liệu tự nhiên Trước hết, Itadakimasu biết ơn đến những sinh vật đã hy sinh để tạo ra bữa ăn cho bạn. Đó có thể là thịt cá nhưng cũng có thể là hạt gạo trong bát cơm, hạt đậu nành trong nước tương, thậm chí chỉ là một hạt muối mè. Nếu đã xuất hiện trên trái đất này, vạn vật đều có sự sống và cần được tôn trọng, biết ơn khi sử dụng. Khi nói Itadakimasu, người Nhật cũng tự nhắc nhở mình phải ăn thật ngon và ăn cho hết, nếu không sẽ là một sự xúc phạm với những sinh mệnh tự nhiên kia. Vì thế câu này cũng được dịch nôm na là “Tôi sẽ ăn thật ngon ạ!” và “Chúc ngon miệng.”

Người góp phần làm ra món ăn Dĩ nhiên, để thịt cá và rau củ trở thành món ăn ngon, không thể không có yếu tố con người. Nói “Itadakimasu” trước bữa ăn cũng nhắc nhở chúng ta phải hướng đến những đóng góp vô hình ấy. Hãy tưởng tượng, một chú cá phải trải qua nhiều khó khăn thế nào dể đến được bàn ăn của bạn. Từ lòng biển đến tàu đánh cá, từ tàu đánh cá ra chợ, rồi từ chợ tới nhà hàng hoặc bàn ăn gia đình. Quá trình ấy là thành quả lao động của hàng trăm con người mà bạn không biết tên, nhưng nếu không có họ, bạn chẳng thể nào có nổi một bữa ngon. Itadakimasu còn là lời cảm ơn đến những người nông dân, ngư dân, bán hàng, người vận chuyển, … trong hệ thống khổng lồ của xã hội loài người.

Người thiết đãi bữa ăn Cuối cùng, đừng bao giờ quên biết ơn những điều tốt đẹp ngay trước mặt. Khi tới nhà ai và được thiết đãi, điều đầu tiên bạn phải nói trước bữa ăn chính là Itadakimasu, với ý nghĩa rất đơn giản và thực tế: Cảm ơn đã cho tôi thức ăn, tôi sẽ kính trọng và ăn thật ngon. Dĩ nhiên, sự kính trọng này không chỉ hướng đến gia chủ, mà còn dành cho người bán hàng và đầu bếp ở nhà hàng nữa. Miễn là có ai nấu ăn cho bạn, thì đó đã là một sự “cho” cần phải khắc ghi trong lòng.

Nghi thức chúc ngon miệng trước khi ăn

Nhập gia tùy tục, nếu bạn có ý định sang Nhật Bản học tập làm việc hay chỉ đơn giản là có hưng thú tìm hiểu về văn hóa Nhật Bản thì hãy ghi nhớ nghi thức Itadakimasu (chúc ngon miệng/ thể hiện sự biết ơn) như sau. Về cơ bản nghi thức này bao gồm 4 bước:

Chắp tay vào nhau
Nói “Itadakimasu”
Cúi đầu nhẹ
Cầm đũa lên và bắt đầu ăn

Song thực tế cách bạn thực hiện sẽ phụ thuộc vào tình huống và những người bạn đang ăn cùng, quan sát 3 video sau đây để điều chỉnh và thực hiện cho phù hợp nhé!

Lịch sự

Thông thường

Thân mật

Sự khác biệt trong các ví dụ trên là việc sử dụng tay và cúi đầu. Trong các tình huống thông thường hoặc thân mật, ta không nhất thiết thiết phải chắp tay hay cúi đầu. Nhìn chung, những thay đổi này không phải vấn đề lớn và sẽ không ảnh hưởng nhiều đến những người xung quanh. Thực hiện Itadakimasu trong bữa ăn không giống như trà đạo. Miễn là bạn làm theo các bước trên và phù hợp với phép lịch sự là sẽ ổn thôi.